NHÂN VỤ TIÊN LÃNG: TUYÊN GIÁO LÀ THẾ ?

Phạm Xuân Cần

          Chiều nay đọc tin về cuộc họp báo của Thành ủy Hải Phòng về vụ Tiên Lãng mà nhẹ cả người. Thôi thì tuy chưa thật thỏa mãn, nhưng bước đầu như thế là rất tốt. Phản hồi trên mạng tuyệt đại bộ phận là tích cực, người ta hoan nghênh Bí thư Thành ủy Hải Phòng, người ta kỳ vọng và tin tưởng Thủ Tướng trong buổi làm việc bốn ngày tới đây sẽ tiếp tục đưa ra các kết luận và quyết định đúng đắn. Dĩ nhiên là còn nhiều đòi hỏi và chờ đợi khác nữa. Tất cả không có gì ngoài mong muốn sự thật được phơi bày, công lý được thực thi, đạo lý được tôn trọng.

          

Tự dưng, tôi lại chạnh nghĩ đến ông Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Tiên Lãng Vũ Hồng Chuân. Mới bốn hôm trước, đúng ngày 3/2, ngày thành lập Đảng, thay mặt Huyện ủy ông đã “quán triệt” cho 300 đảng viên cốt cán của Đảng bộ thị trấn Tiên Lãng về vụ cưỡng chế. Theo ông thì mọi việc mà chính quyền huyện Tiên Lãng, xã Vinh Quang và các ban ngành đã làm đều đúng đắn, đều cần thiết. Đảng viên trong Đảng bộ cần “quán triệt” và tin tưởng, không được nghe theo các luận điệu xấu. Ông cũng không ngần ngại gọi tên cả GS Đặng Hùng Võ, một chuyên gia hàng đầu về quản lý đất đai, coi đó là một trong những người đã phát ngôn sai trái, do không hiểu thực tế (!). Dĩ nhiên, ông xỉa xói blog đủ điều. Ông coi đó là những tác nhân gây rối lọan thông tin và gây mất ổn định chính trị xã hội ở địa phương…Ông cũng lưu ý có các thế lực xấu đứng đằng sau các bloger! (Câu này khiến tôi cũng phải quay lại xem có “kẻ xấu” nào đứng sau lưng mình không, mà không thấy. Hay là “kẻ xấu” tinh vi quá mình nhìn không ra?).

          Thực ra, khi chưa đọc bài nói chuyện của ông Chuân, thì tôi cũng đoán ra ông sẽ nói như thế nào. Chẳng phải là tôi có tài cán gì về khả năng tiên tri, mà chỉ vì tôi quá thuộc bài…tuyên giáo! Tuyên giáo là vậy, hễ cứ có việc gì xẩy ra thì cái người ta quan tâm trước tiên không phải là nghiên cứu, xác minh đúng sai như thế nào, mà quan trọng là “lĩnh hội” sự chỉ đạo của Thường trực cấp ủy để “quán triệt” lại cho cấp dưới và đảng viên. Lý luận, sách vở không viết thế, không dạy thế, nhưng người ta cứ làm thế theo lệ. Mà, trong thực tế nhiều công việc, nhất là hoạt động chính trị ở xứ ta thì nhiều khi lệ quan trọng hơn luật, thói quen quan trọng hơn phương pháp và lý luận. Chính vì lẽ đó, khi có “sự cố” thì gần như phản ứng tức thì của Tuyên giáo là bảo vệ lãnh đạo trực tiếp, trong trường hợp Tiên Lãng là bảo vệ “đồng chí phó bí thư, chủ tịch UBND huyện”. Không khó hiểu khi Trưởng ban TG và chánh Văn phòng UBND huyện nói cùng một giọng. Cái giọng đó gần như được “mặc định” cho tuyên giáo, không chỉ Tiên Lãng mà gần như ở đâu cũng thế. Hiếm có ông trưởng ban TG nào nói khác, có chăng là họ “khéo” đến mức nào thôi. Nếu trưởng ban TG làm khác đi họ khó lòng tồn tại. Thế nên, mới có nhiều trường hợp trớ trêu là trưởng ban TG vừa nói “đúng”, thì cấp trên nữa lại kết luận là “sai”. Thế là việt vị! Là tẽn tò! Trường hợp ông Chuân Tiên Lãng hôm nay chỉ là một ví dụ. Có thể ông Trưởng ban TG Tiên Lãng cũng không tin những điều ông nói là đúng, nhưng bổn phận “ăn theo nói leo” buộc ông không thể nói khác. Mặt khác, vì đã có quá nhiều trường hợp tương tự như những sai phạm của Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng được bưng bít thành công, hoặc gần như không bị xử lý. Trong những trường hợp đó, thì sự “quán triệt” mạnh mẽ, kịp thời của trưởng ban TG có khi lại được coi là “đại công”, được coi là động thái thể hiện rõ lòng trung với chủ. Đó là những cam kết cho một tương lai tốt hơn chức vụ trưởng ban TG, một chức vụ được coi là không mấy lợi lộc, lại rất chi là khó trong thời buổi hiện nay.

Oái ăm cho ông Trưởng ban TG Tiên Lãng là vụ Tiên Lãng có vẻ không theo kịch bản quen thuộc. Kết luận và một số quyết định bước đầu của Thành ủy Hải Phòng đã đặt sự hăng hái “quán triệt” của ông vào thế “việt vị”. Tôi chỉ biết thương hại cho ông và những người như ông. Hy vọng rằng nếu có cơ hội thì ông cũng nên tu tỉnh lại. Nếu có bị đặt vào thế “bất khả kháng” thì cũng nên tỉnh táo và khôn khéo hơn, đừng quá hăng hái như thế. Dù sao trong vụ này tôi thấy ông cũng như ông Vươn thôi. Sự “hy sinh” của ông Vươn và sự “việt vị” của ông đều có giá trị cảnh tỉnh!